مقاومت مردم خرمشهر، حماسه ای از یاد نرفتنی است؛ چرا که مردم
این شهر در حالی به مبارزه با دشمن پرداختند که از پیش برای این تهاجم و تجاوز
آمادگی نداشتند. سوم خرداد و فتح خرمشهر، آیینه گویایی از تاریخ و جغرافیای دفاع
مقدس و جهاد آگاهانه و شجاعت مظلومانه ملت ایران است.

روز سوم خرداد 1361 یکی از بارزترین جلوه‌های نصرالهی و یکی از مهمترین و
زیباترین روزهای انقلاب اسلامی ایران می‌باشد.
در این روز شهر مقاوم خیز خرمشهر که
پس از 35 روز پایداری و مقاومت در 4 آبان 1359 به
اشغال دشمن در آمده بود، پس از 578 روز
(19 ماه) ، بار دیگر توسط رزمندگان اسلام فتح شد و پرچم اسلام بر
فراز مسجد جامع و پل تخریب شده خرمشهر به اهتزاز در آمد.

عملیات آزادسازی خرمشهر



آزادسازی خرمشهر در روز سوم خرداد سال
1361 بعنوان مهم‌ترین هدف عملیات بیت‌المقدس در دوره جنگ ایران و
عراق توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران (به فرماندهی شهیدعلی صیاد شیرازی) و سپاه
پاسداران انقلاب اسلامی (به فرماندهی محسن رضایی) انجام گرفت.



در پی آغاز عملیات بیت‌المقدس در نیمه
شب دهم اردیبهشت سال 1361 چند هدف عمده استراتژیک و تاکتیتکی
از جانب نیروهای ایرانی دنبال می‌شد این اهداف عبارت بودند از:

• بیرون راندن نیروهای متجاوز به پشت مرزهای بین‌المللی

• نشان دادن برتری قدرت سیاسی‌-نظامی و اجتماعی جمهوری اسلامی به
عراق و حامیان او در منطقه

• انهدام نیروهای متجاوز در منطقه بین غرب کارون تا خط مرزی

• آزادسازی خرمشهر از اشغال متجاوزین



آزاد سازی خرمشهر در حقیقت از اهداف
مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس بود. در ساعت 22:30 شامگاه شنبه، 1خردادماه
1361 ،مرحله چهارم این عملیات با اعلام رمز یامحمدبن‌عبدالله‌، از
بی‌سیم فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا به واحدهای عمل‌کننده، با هدف آزادسازی
خرمشهر آغاز شد. در پایان این نبرد علاوه بر پایان بخشیدن به 19 ماه اشغال بخشی از حساس‌ترین مناطق خوزستان و آزادسازی
خرمشهر، ضربه‌ای سنگین به توان رزمی و روحیه نیروهای عراقی وارد آمد.



در جریان آزادسازی خرمشهر حدود 16 هزار نیروی عراقی کشته و زخمی شدند و همچنین 19 هزار نفر نیروی عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند. ایران
در جریان عملیات 26 روزه بیت‌المقدس که به آزادی خرمشهر انجامید 6٬000 کشته (4٬460 کشته سپاه و 1٬086 کشته ارتش) و 24 هزار مجروح داد.



نتایج نظامی به دست آمده از عملیات
بیت‌المقدس:



ـ آزاد سازی 5400 کیلومتر مربع از خاک کشور اسلامی از جمله خرمشهر و تأمین 180 کیلومتر خط مرزی



ـ 19 هزار اسیر و 16
هزار کشته از دشمن



ـ انهدام 60 فروند هواپیما ، 3
فروند هلی‌کوپتر، 418 دستگاه تانک و نفربر، 30
قبضه توپ، 49 دستگاه خودرو.



ـ غنایم به دست آمده : یک فروند هلی‌کوپتر،
105 دستگاه تانک و نفربر و 56 دستگاه خودرو.



 پس از فتح خرمشهر



پس از آزادسازی خرمشهر رزمندگان
ایرانی در اولین اقدام خود در مسجد جامع خرمشهر نماز اقامه کردند. خبر پیروزی
آزادسازی خرمشهر به سرعت پخش شد و همه ملت مسلمان ایران را غرق شادی و سرور کرد و
مردم ایران با حضور در مساجد نماز شکر به جای آورده و ندای ا... اکبر سردادند.

امام خمینی به مناسبت آزادی خرمشهر پیامی خطاب به ملت ایران
صادر کرد. در اولین بخش این بیانیه آمده است :«با تشکر از تلگرافاتی که در فتح
خرمشهر به اینجانب شده است، سپاس بی‌حد بر خداوند قادر که کشور اسلامی و رزمندگان
متعهد و فداکار آن را مورد عنایت و حمایت خویش قرار داد و نصر بزرگ خود را نصیب ما
فرمود.»

 رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ سوم خردادماه سال95 و در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه افسری و تربیت
پاسداری امام حسین(ع) عبارتی را خطاب به جوانان کشورمان بیان داشتند که بسیار مورد
توجه قرار گرفت؛ ایشان در این مراسم گفتند: جوانان عزیز! آینده برای شماست؛ شمایید
که باید این تاریخ را با عزتش نگه دارید. خرمشهرها در پیش است؛ نه در میدان جنگ
نظامی، در میدانی که از جنگ نظامی سخت‌تر است؛ البته ویرانی‌های جنگ نظامی را
ندارد، بالعکس آبادانی به دنبال دارد اما سختی‌اش بیشتر است.