معاونت بهداشتی
برگزاری وبینار آموزشی فیلم وعکس روابط عمومی
اطلاع رسانی و مستند سازی در بحران کرونا که ضروری
است همگام با تلاش مدافعین سلامت با اطلاع رسانی به اقشار مردم موجب رقم زدن اثرات
مثبت در روند کنترل بیماری شویم، دوره آموزشی عکاسی و فیلمبرداری ویژه رابطین
روابط عمومی به صورت ویدئو کنفرانس در محل سایت آموزش و توانمند سازی مرکز خدمات اطلاع رسانی
دانشگاه (سالن کتابخانه) برگزار شد.
طی دو روز برگزاری این کارگاه نکات مهمی در خصوص فیلمبرداری وعکاسی توسط مدرس دوره مطرح که برخی از آن به شرح ارائه و خواندن آن به همکاران عزیز شرکت کننده در جلسات برای تهیه خبر بدون حضور روابط عمومی توصیه میشود :
دیافراگم
(Aperture) اولین واژه رایج عکاسی
است که باید یاد بگیرید. به زبان ساده، دیافراگم اندازه گشایش دهانه لنز است. به
لنز به عنوان یک پنجره فکر کنید – پنجره های بزرگ اجازه ورود نور بیشتری را می
دهند، در حالیکه پنجره های کوچک اجازه ورود نور کمتری را می دهند. یک دیافراگم
کاملا باز اجازه ورود نور بیشتری را به تصویر می دهد و عکس روشن تر می شود، در
حالیکه با یک دیافراگم کوچک نور کمتری وارد شده و عکس تاریک تر می شود. دیافراگم
بر حسب ضریب اف یا
f-stop اندازه گیری می شود؛ در
یک ضریب اف کوچک مانند
f/1.8 دهانه لنز باز، و در یک
ضریب اف بزرگ مانند
f/22 گشایش دهانه باریک است.
دیافراگم یکی از سه تنظیمات دوربین است که نوردهی یک تصویر، یا میزان روشن یا
تاریک بودن آن را تعیین می کند. دیافراگم بر این که چه مقدار از تصویر در فوکوس
(واضح) باشد، تاثیر می گذارد – دیافراگم های باز به پس زمینه نرم و فوکوس نشده
(تار) منجر می شوند، در حالیکه دیافراگم های باریک بخش بیشتری از تصویر را واضح یا
شارپ نگه می دارند.
Al Servo یا فوکوس پیوسته
به طور معمول، فوکوس خودکار بر روی سوژه (یا چیزی که دارید از آن
عکس می گیرید) قفل می شود و قفل شده باقی می ماند. اما، با Al Servo یا فوکوس خودکار پیوسته، فوکوس خودکار به کار کردن ادامه می دهد.
با یک حالت فوکوس خودکار، اگر سوژه (یا دوربین) حرکت کند، عکس خارج از فوکوس خواهد
بود. با Al
Servo یا فوکوس خودکار
پیوسته، سیستم فوکوس خودکار تا وقتی که شما عکس بگیرید، به فوکوس کردن ادامه خواهد
داد، بنابراین سوژه هنوز هم شارپ می ماند، حتی اگر حرکت کند. این تنظیمات دوربین
برای درک عکاسی از اشیاء متحرک ضروری هستند.
نسبت تصویر
اگر تا به حال تصاویر را چاپ کرده باشید، احتمالا متوجه شده اید که
یک نسبت 8 x 10 معمولا تصویر اصلی را برش می زند (کراپ می کند).
این به خاطر نسبت تصویر
(Aspect Ratio) است.
نسبت تصویر، نسبت طول به عرض است. یک تصویر 8 x 10 نسبت تصویر مساوی با یک تصویر 4 x 5 دارد،
اما یک تصویر 4 x 7 کمی عریض تر است. شما می توانید نسبت تصویر را
در دوربین خود تغییر دهید اگر می دانید که می خواهید تصویر خود را چگونه چاپ کنید،
یا می توانید عکس خود را هنگام ویرایش به نسبت ابعاد مورد نظرتان کراپ کنید (برش
دهید)
حالت عکاسی پشت سر هم
شما می توانید در یک زمان چند عکس بگیرید. یا می توانید حالت عکاسی
پشت سر هم
(Burst Mode) را فعال کنید و دوربین
تا زمانی که شما دکمه شاتر را پایین نگه داشته اید، یا تا وقتی که بافر پر شود (که
راه فریبنده ای است برای گفتن این که دوربین دیگر نمی تواند پردازش کند)، به عکس
گرفتن ادامه خواهد داد. سرعت گرفتن عکس های پشت سر هم بسته به نوع دوربین شما
متفاوت است، بعضی از آنها سریع تر از بقیه هستند. این سرعت بر حسب «fps» یا فریم (تصویر) بر ثانیه نوشته می شود.
عمق میدان
عمق میدان
(Depth of field) یک
واژه عکاسی است که به مقداری از تصویر که در فوکوس است اشاره دارد. دوربین بر روی
یک فاصله فوکوس خواهد کرد، اما یک محدوده فاصله در جلو و پشت آن نقطه وجود دارد که
واضح یا شارپ باقی می ماند – این محدوده عمق میدان است. از طرف دیگر، در مناظر
اغلب بخش عمده تصویر در فوکوس است – این یک عمق میدان زیاد است، و محدوده فاصله
زیادی شارپ باقی می ماند.
دیجیتال در مقابل اپتیکال (نوری)
دیجیتال
(Digital) و اپتیکال (Optical) واژه های مهمی هستند که هنگام خرید یک دوربین
جدید باید آنها را بدانید. دیجیتال به این معنی است که نتیجه از طریق نرم افزار به
دست می آید، نه بخش های فیزیکی دوربین. اپتیکال همیشه بهتر از دیجیتال است. این
اصطلاحات معمولا هنگام اشاره به زوم (بر روی یک دوربین کامپکت) و همچنین تثبیت
کننده تصویر مورد استفاده قرار می گیرند.
نوردهی
نوردهی
(Exposure) میزان روشن یا تاریک
بودن یک تصویر است. تصویر زمانی ایجاد می شود که سنسور دوربین (یا نوار فیلم) در
معرض نور قرار می گیرد – این واژه از همین جا نشأت گرفته است. یک عکس تاریک کم
نوردهی شده یا در معرض نور کافی قرار نگرفته است؛ یک عکس روشن زیاد نوردهی شده یا
در معرض نور بیش از حد قرار گرفته است. نوردهی را می توان از طریق دیافراگم، سرعت
شاتر و ایزو (بیشتر دو مورد آخر) کنترل کرد. نوردهی امری سلیقه ای است – هیچ
نوردهی «درست»ی وجود ندارد.
جبران نوردهی
جبران نوردهی (Exposure Compensation) راهی است برای این که به دوربین بگویید دوست
دارید نوردهی روشن تر یا تاریک تر باشد. از جبران نوردهی می توان در بعضی از
مدهای خودکار و نیمه خودکار مانند اولویت دیافراگم استفاده کرد. جبران نوردهی بر
حسب استاپ های نور اندازه گیری می شود، اعداد منفی به تصویر تاریک تر منجر شده و
اعداد مثبت عکس روشن تری ایجاد می کنند.
فوکوس
هنگامی که چشم شما بر روی سوژه ای که به شما نزدیک است فوکوس می
کند، اشیاء دور تار به نظر می رسند. واژه عکاسی رایج «فوکوس (Focus)» نیز همین معنا را دارد. چیزی که در فوکوس باشد واضح یا شارپ است،
در حالیکه یک شیء که خارج از فوکوس باشد شارپ نیست (تار است). نواحی فوکوس مختلف
تعیین می کنند که آیا دوربین دارد بر روی چند نقطه یا بر روی یک نقطه انتخاب شده
توسط کاربر فوکوس می کند.
همگام سازی فلاش
شما احتمالا می دانید که فلاش یک درخشش ناگهانی (انفجار) نور است –
همگام سازی فلاش
(Flash Sync) تعیین می کند که فلاش
چه موقع فایر یا زده شود. به طور معمول فلاش در ابتدای عکس فایر می شود، اما تغییر
حالت همگام سازی فلاش تنظیم می کند که چه موقع این اتفاق بیفتد. به عنوان مثال،
حالت همگام سازی فلاش پرده دوم، فلاش را به جای ابتدا در انتهای عکس فایر می کند.
هیستوگرام
در عکاسی، هیستوگرام
(Histogram) یک نمودار است که نشان
می دهد چه تعداد پیکسل روشن و تیره در یک تصویر وجود دارد. اگر قله یا نقطه اوج
نمودار به سمت چپ باشد، تصویر مقدار زیادی رنگ های تیره دارد. اگر قله نمودار به
سمت راست باشد، تصویر مقدار زیادی رنگ روشن دارد. اگر لبه های آن قله ها بریده
(قطع) شده باشد، تصویر کم (در لبه سمت چپ) یا زیاد (در لبه سمت راست) نوردهی شده
است. هیستوگرام چیزی است که مبتدیان باید بعد از این که درک خوبی از مدهای دستی
به دست آوردند، یاد بگیرند.
کفشک (هات شو)
کفشک
(Hot Shoe) یک اسلات (شکاف) در
بالای دوربین برای اضافه کردن لوازم جانبی مانند فلاش کفشک است. این اصطلاح هیچ
ارتباطی با کفش یا درجه حرارت ندارد.
ایزو
ایزو
(ISO) مشخص می کند که دوربین
چقدر نسبت به نور حساس است. به عنوان مثال، ایزو 100 به این معنی است که دوربین زیاد حساس نیست – که
برای عکاسی در نور روز مناسب است. ایزو 3200 به این معنی است که دوربین بسیار نسبت به نور
حساس است، بنابراین شما می توانید از این ایزوی بالاتر برای گرفتن عکس در نور کم
استفاده کنید. مشکل اینجاست که به نظر می رسد تصاویر در ایزوی بالا دانه دانه
(نویزدار) بوده و جزئیات کمتری دارند. برای به دست آوردن یک نوردهی مناسب، ایزو با
دیافراگم و سرعت شاتر متعادل می شود.
نوردهی طولانی
نوردهی طولانی (Long Exposure) تصویری است که به مدت طولانی نوردهی شده، یا از یک سرعت شاتر
طولانی استفاده کرده است. این تکنیک برای عکاسی از اجسام ثابت در نور کم، یا تبدیل
اجسام متحرک به یک تاری هنری مفید است. عکاسی شبانه با نوردهی طولانی می تواند
نتایج بسیار باور نکردنی ایجاد کند. به عنوان مثال، این تکنیکی است که اغلب برای
عکاسی از رد ستارگان مانند تصویر زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
دستی
مد دستی
(Manual) به عکاس اجازه می دهد
تا نوردهی را تنظیم کند، به جای این که دوربین این کار را به صورت خودکار انجام
دهد. در مد نوردهی دستی، شما دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو را انتخاب می کنید، و
این انتخاب ها بر میزان روشن یا تاریک بودن تصویر تاثیر می گذارند. مدهای نیمه
دستی شامل مد اولویت دیافراگم (که در آن شما فقط دیافراگم را انتخاب می کنید)،
مد اولویت شاتر (که در آن فقط سرعت شاتر را انتخاب می کنید) و مد خودکار برنامه
ریزی شده (که در آن ترکیبی از دیافراگم و سرعت شاتر را به جای تنظیم آنها به صورت
جداگانه انتخاب می کنید) می باشند. دستی می تواند به فوکوس دستی، به جای استفاده
از فوکوس خودکار نیز اشاره داشته باشد.
نورسنجی
استفاده از مد دستی صرفا مبتنی بر حدس و گمان نیست – یک نورسنج
توکار (ساخته شده در داخل دوربین) به هدایت آن تصمیمات کمک می کند، و نشان می دهد
که آیا دوربین فکر می کند تصویر زیاد یا کم نوردهی شده است. نورسنجی (Metering) در واقع بر اساس یک رنگ خاکستری متوسط است،
بنابراین داشتن اشیاء روشن تر یا تیره تر در تصویر می تواند نورسنج را کمی گیج
(مختل) کند. مدهای نورسنجی نشان می دهند که نورسنج چگونه نور را می خواند.
نورسنجی ماتریسی به این معنی است که دوربین نور را از کل صحنه می خواند. نورسنجی
مرکزگرا تنها آنچه را که در مرکز کادر است در نظر می گیرد و نورسنجی نقطه ای نور
را بر اساس جایی که نقطه فوکوس شما بر روی آن قرار دارد، می سنجد.
نویز
نویز
(Noise) نقطه های ریز در تصویر
است، که حالت دانه دانه بودن یا زبری به آن می دهند. تصاویر گرفته شده در ایزوهای
بالا نویز زیادی دارند، بنابراین بهتر است که از کمترین ایزویی که می توانید برای
میزان نور موجود در صحنه استفاده کنید.
RAW خام
RAW یک
نوع فایل است که به عکاس اجازه می دهد تا کنترل بیشتری بر ویرایش عکس داشته باشد. RAW یک نگاتیو دیجیتال محسوب می شود، که در آن نوع
فایل پیش فرض
JPEG قبلا کمی پردازش شده
است. با این حال، باز کردن فایل RAW
به نرم افزار خاصی نیاز
دارد، در حالیکه
JPEG عمومی تر است.
قانون یک سوم
قانون ترکیب بندی یک سوم (Rule of Thirds) به صورت فرضی تصویر را هم در جهت افقی و هم عمودی به سه قسمت تقسیم
می کند. اغلب جالب ترین ترکیب بندی ها نتیجه قرار دادن سوژه در یکی از تقاطع های
آن خطوط فرضی، به جای مرکز تصویر می باشند.
سرعت شاتر
شاتر بخشی از دوربین است که باز و بسته می شود تا اجازه ورود نور و
گرفتن تصویر را بدهد. سرعت شاتر
(Shutter Speed) مدت
زمانی است که آن شاتر باز می ماند، که بر حسب ثانیه یا کسری از ثانیه، مانند 1/200 s. نوشته می شود. هرچه شاتر طولانی تر باز بماند،
اجازه ورود نور بیشتری را می دهد. اما در حالیکه شاتر باز است، هر چیزی که حرکت
کند تار می شود، و اگر کل دوربین حرکت کند، کل تصویر تار می شود – به همین دلیل
است که برای سرعت شاترهای طولانی تر سه پایه لازم است.
کنترل شاتر
کنترل شاتر
(Shutter Release) دکمه
ای است که برای گرفتن عکس فشار می دهید. خواهش می کنم قابلی نداشت 🙂
تایم لپس
تایم لپس
(Time Lapse) ویدئویی است که از
چسباندن چند عکس گرفته شده از یک چیز یکسان در زمان های مختلف به یکدیگر ساخته می
شود و به نظر می رسد که زمان سریع تر در حال گذر است. تایم لپس را با نوردهی
طولانی اشتباه نگیرید، که یک تصویر تنها با یک سرعت شاتر طولانی است.
منظره یاب
منظره یاب
(Viewfinder) روزنه (حفره)ای است که
برای گرفتن تصویر در میان آن نگاه می کنید. برخی از دوربین های دیجیتال منظره یاب
ندارند و فقط از صفحه نمایش استفاده می کنند، اما تمام DSLR ها و اغلب دوربین های بدون آینه از منظره یاب استفاده می کنند.
تراز سفیدی
چشم های شما به طور خودکار برای منابع نور مختلف تنظیم می شوند،
اما دوربین این کار را نمی کند – به همین دلیل است که گاهی اوقات شما عکسی می
گیرید که خیلی آبی یا زرد به نظر می رسد. استفاده از تنظیمات تراز سفیدی (White Balance) درست باعث می شود چیزی که در واقعیت سفید است،
در عکس واقعا سفید به نظر برسد. یک تنظیمات تراز سفیدی خودکار وجود دارد، اما
مانند هر تنظیمات خودکار دیگری، همیشه دقیق نیست. شما می توانید از یک پیش تنظیمات
بر اساس نوری که در حال عکاسی در آن هستید، مانند نور خورشید یا لامپ های تنگستن
استفاده کنید، یا می توانید یک عکس از یک شیء سفید بگیرید و تراز سفیدی را به صورت
دستی تنظیم کنید.
انواع نماها:
1-کلوز آپ چیست ؟ نمای بسته که تصویری درشتی از موضوع می باشد مثلا یک
انسان از شانه تا نوک سر
2-مدیوم شات چیست ؟ نمای متوسط مثلا نمای انسان از کمر تا نوک سر .
3-لانگ شات چیست ( یا نمای باز یا نمای دور ) : مثلا انسان تمام قد
بهمراه کمی از محیط اطراف آن
4-نی شات چیست ؟ نمایی که از زانو تا نوک سر دیده می شود که به شات
آمریکایی نیز معروف می باشد
5-اکستریم لانگ شات یا بیگ لانگ شات چیست ؟ نمای کاملا دور یا نمای
بسیار باز می باشد مثلا تصویر بسیار دور از یک دهکده یا کویر.
6-اکستریم کلوز آپ یا بیک کلوز آپ چیست ؟ نمایی کاملا نزدیک یا نمای
بسیار بسته می باشد. مثلا تصویر دو چشم انسان .
7-مدیوم لانگ شات یا نمای متوسط چیست ؟ این نما که به نمای تمام قد نیز
معروف می باشد و نیز به فول شات هم شهرت دارد میباشد مثلا تصویر کامل یک انسان که
تمام قد آن دیده شود.
8-مدیوم کلوز آپ یا نمای نیم تنه .( تصویر انسان از زیر قفسه تا نوک سر
)
9-انواع نما ( از لحاظ ارتفاع دوربین نسبت به موضوع )
آی لول ( لنز و سوژه هم سطح می باشند)
اور هد شات ( عمود بر صحنه گرفته می شود)
لو لول ( نمایی که از پایین بازیگر یا سو ژ ه گرفته می شود)
انواع نماها ( نما های حرکتی از لحاظ حرکات دوربین بر محور ثابت.)
پان ( تصاویر متحرکی که دوربین بر محور ثابت بصورت افقی از چپ به راست یا با لعکس
( چرخش افقی می گیرد) به آن پان افقی می گویند.
پان شلاقی ( ویپ پان) ( سوئیچ پان) به پان دوربین که سریع انجام می گیرد
پان مروری ( سری پلان) به پان آرام که جزئیات صحنه را کنکاش می کند.
تیلت ( با چرخش عمودی دوربین ، دوربین بر محور ثابت تصاویر متحرکی بصورت عمودی از
بالا به پایین یا با لعکس )
انواع نماها ( نما های حرکتی با حرکات دوربین به وسیله متحرکی مانند انسا ن یا
ارابه یا جرثقیل یا ریل سه پایه چرخدار یا استدی کم)
نمای دالی ( حرکت دوربین به طرف سوژه . این حرکت را تراک این نیز می
گویند. حرکت دوربین از سوژه دور شود، که به آن تراک اوت می گویند.
تراولینگ ( به تصاویری گفته می شود که دوربین در حال حرکت بصورت افقی میباشد ) (
معمولا حرکت دوربین موازی با صحنه می باشد)
کرین ( جرثقیل ) وسیله ای است مانند جرثقیل که حرکات از بالا به پایین و با لعکس و
حرکت دورانی دارد.
آرگ ( قوسی ) حرکت دوربین بصورت افقی و به شکل قوسی یا نیم دایره
بوم ( حرکت دوربین بصورت عمودی و به شکل کمانی می باشد )
هلی شات ( به تصاویری که توسط دوربین از بالای صحنه بوسیله هلی کوپتر یا هر وسیله
پروازی دیگر گرفته شود را هلی شات می گویند )
نمای مروری عمودی ( روی ارتفاع بوسیله پدستال ) به تصاویری گفته می شود که با حرکت
پایه پدستال دوربین ( پایه متحرک عمودی که دوربین روی آن سوار می شود ) از
ارتفاع صحنه یا ارتفاع سوژه گرفته می شود.
* نکته- برای
حرکات دوربین وسیله دیگری بنام پروجیب است که همانند الاکلنگ می باشد و دوربین روی
آن سوار می شودو می تواند به بالا و پایین و چپ و راست حرکت کند.
* نکته- ( حرکت
دادن کرین و دالی و شاریو می تواند هم روی ریل انجام شود و هم بوسیله ی سه پایه یا
چهار پایه ی چرخدار آنها )
انواع نما های دیگر( سایر نما ها)
اور شولدر ( نمایی است که از پشت شانه یک بازیگر تصویر بازیگر مقابل یا صحنه مقابل
دیده می شود )
زوم شامل ، زوم این و زوم بک ( زوم اوت) : به تصویری که دوربین در حالت ثابت
بوسیله ی لنر دوربین ، به سوژه نزدیک می شود را زوم این می گویند به تصویری که
دوربین ثابت و با حرکت لنر از سوژه دور می شود را زوم بک می گویند.
نمای واکنشی ( ری اکشن ) به تصویری گفته می شود که عکس العمل بازیگر دیده می شود
تک شات ( شات انفرادی ) تصویر یک بازیگر را در قاب داشته باشیم.
تو شات ( شات دو نفره ) نمایی است که دو بازیگر در کادر تصویر دیده می شود.
تری شات ( شات 3 نفره ) نمایی که سه بازیگر در کادر تصویر دیده
می شود.
نمای گروهی ( نمایی که تصویر بیش از 3 بازیگر در قاب تصویر داشته
باشیم )
مستر شات یا مستر سین ( معمو لا به نمای لانگ شاتی که تصویر اصلی و کلی است تمام
صحنه را نشان می دهد گفته می شود )
نمای پی اوی ( به نمای از دید بازیگر گفته می شود)
نمای آرشیوی ( به تصاویری که توسط کارگردان فعلی گرفته نشده و قبلا آن تصاویر
گرفته شده و معمولا در آرشیو نگهداری می شوند یا تصاویر قدیمی هستند،گفته می شود.
نمای اینسرتی ( نمایی است که جزئیات سوژه یا صحنه را نشان می دهد)
نمای فیکس ( نمایی که در آن هیچگونه حرکتی از صحنه و دوربین نباشد ( مانند عکس)
تصویر فولو ( به تصاویری که واضح نباشد و محو و تار دیده شود را می گویند.)
نمای فو لو فکوس ( نمای تغییر و ضوح) با توجه به موضوع کار این اتفاق می افتد
هد آن شات ( به نمایی گفته می شود که در آن بازیگر بطرف دوربین می آید و کل کادر
تصویر را می پوشاند و تصویر بسیار تاریک دیده می شود )
تیل شات ( نمایی است که ابتدا پشت بازیگر در کل کادر تصویر دیده می شود و بعد حرکت
بازیگر بطرف مقابل دیده می شود )
شات و شات مختلف ( نمای یک در میان دو بازیگر در حال گفتگو با هم که به یکباره
بازیگر اول دیده می شود و بعد نمای بازیگر دوم ( شات مخالف ) چسبانده می شود )
هدروم ( به فضای بالای سر بازیگر تا بالای کادر تصویر را می گویند )
راش ( به سلسله پلان هایی که توسط دوربین گرفته شده است و هیچگونه تغییری در آن
داده نشده است می گویند)
نمای بگراند ( به تصویری که پشت سوژه ( موضوع ) جلو قرا گرفته می گویند)
نمای فور گراند ( به تصویری که جلوی زمینه ی عقبی قرا گرفته می شود )
فلاش بک ( به نماهایی که در گذشته ی پرسوناژ داستان اتفاق افتاده است
می گویند )
فلاش فو روارد ( به نماهایی که در آینده در ذهنیات پرسوناژ داستان اتفاق خواهد
افتاد گفته می شود )
نمای آن لول ( به تصویری که نسبت به کادر تصویری کج گرفته می شود و به آن نیز (دچ
انگل گفته می شود))
تصویر سو بژکتیو ( به تصاویر ذهنی و تخیلی شخصیت داستان گفته می شود )
تصویر ا بژ کتیو ( به تصاویر عینی و حقیقی در وقایع داستان گفته می شود )
جامپ کات ( موقعی که دو نما به یکدیگر چسبانده می شود و در تداومی حرکت تصویر پرش
چشم گیری مشهود شود ، به این پرش چشمی جامپ کات می گویند )
.
نظر دهید