پژوهش های تربیتی گویای این واقعیت هستند که توجه به سلامت جسمی و ذهنی نوجوانان ، تحولات طبیعی آنان را در طی مراحل رشد تضمین می کند ، در حالی که عدم شناسایی مشکلات جسمی و ذهنی می تواند سلامت کلی نوجوان را به مخاطره انداخته و انواع مشکلات تحصیلی و رفتاری را برای او به همراه داشته باشد. شناسایی نوجوانانی که دچار ناتوانی های رشدی یا نارسایی های یادگیری هستند و یا آمادگی تحصیلی لازم را ندارند و هم چنین پیش بینی و ارائه روش ها و امکانات آموزشی متناسب با نوع مشکل لازمه موفقیت یک نظام آموزشی است ، چرا که در غیر این صورت ممکن است فراگیرانی وارد نظام آموزشی شوند که به واسطه دارا بودن این مشکلات، آموزش را با شکست مواجه سازند تعیین شش سال تمام برای ورود به دبستان اگر چه ملاک معتبری برای استفاده از فرصت های آموزشی کلاس اول است ولی به تنهایی نمی تواند ضامن موفقیت کودکان باشد ، چرا که توانایی ها و نیازهای تمامی این گروه سنی همگن و یکسان نیست و آهنگ رشد آنها با یکدیگر متفاوت است. کودکان شش ساله نه تنها از لحاظ وضعیت ظاهری ، خصوصیات شخصیتی ، هوشی و روانی با یکدیگر متفاوت هستند بلکه عده ای از آنها در بعضی از موارد با محدودیت هایی مواجهند و بر این اساس هر سال تعدادی از کودکانی که در کلاس اول ابتدایی ثبت نام می کنند ، در یادگیری مطالب آموختنی با کندی پیشرفت کرده و یا با شکست مواجه می شوند و مجبور هستند در سال تحصیلی بعد همان تلاش را از سر گیرند. تضعیف روحیه کودکان به دلیل شکست در یادگیری و در نتیجه قرار گرفتن در شرایط روانی نامناسب یکی از تأثیرات مخرب این وضعیت است که مشکلات خاص رفتاری را برای آنان به همراه می آورد .
با توجه به ضرورت رعایت اصل تفاوت های فردی ، طرح سنجش با همکاری سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت سنجش سلامت جسمی و آمادگی تحصیلی کودکان آماده ورود به پایه اول دبستان پیش از شروع سال تحصیلی بنیان نهاده شد.بطور کلی مراقبت سلامت نوجوانان شامل : معاینات دانش آموزان گروههای هدف ، ورود اطلاعات معاینات دانش آموزان برنامه پرونده الکترونیک دانش آموزان، واکسیناسیون 100 درصدی دانش آموزان و آموزش گروههای هدف است .
هدف ازانجام معاینات شناسایی دانش آموزان دارای اختلال است و مخاطب معاینات گروه سنی ، 6، 9، 12 و 15 ( پایه های تحصیلی اول، چهارم، هفتم ونهم می باشد.که باید اول معاینه مقدماتی توسط مراقب بهداشت ، کاردان بهداشتی و یا بهورز انجام شود و افراد دارای اختلال غربالگری شوند ، سپس معاینات تکمیلی توسط پزشک انجام می شود.پزشک موظف است علاوه بر انجام معاینات تکمیلی طبق بسته خدمتی ، دانش آموزانی که در معاینات تکمیلی دارای اختلال هستند نیز بررسی نماید و درصورت نیاز به مراکز تخصصی و یا فوق تخصصی ارجاع دهد .
ضرورت اجرای برنامه بهداشت مدارس :
•کثرت و انبوهی جمعیت در برگیرنده خدمات
•آسیب پذیری افراد تحت پوشش برنامه
• سهولت عرضه خدمات