به مناسبت هفته سلامت روان (24-18 مهرماه)

«سلامت روان مسئولیت فردی و اجتماعی همه ماست»

پیام پنجمین روز هفته:

نقش امید در سلامت روان 

امید به عنوان یکی از شاخص های توسعه اجتماعی و سلامت روان و از متغیر های تاثیر گذار بر کیفیت زندگی و شادابی است امید در واقع یک حالت روانی مثبت و برانگیزاننده انسان به کار و فعالیت است که می تواند به هنگام گرفتاری به فرد کمک کند همان گونه که فعالیت و موفقیت افراد در موقعیت های دشوار و ظاهرا غیر ممکن موجب تقویت روحیه آنان می شود. امید به آینده یکی از نیازهای اساسی انسان است چرا که انسان ناامید نمی تواند در راه تحقق اهداف فردی و اجتماعی گام بر دارد در در مفهوم دیگری امید اجتماعی  انتظار مثبت افراد از آینده و در نتیجه باور به وجود ظرفیت های مطلوب پیشرفت در جامعه است که باور به نبود آن ناامیدی  به دنبال خواهد داشت که ناامیدی در جامعه نیز مشارکت و احساس مسئولیت پذیری در جامعه را کاهش می دهد و زمینه اسیب های اجتماعی را فراهم می کند .

امید در هر شرایطی به نفع بشر است. این احساس مثبت باعث حرکت رو به جلو و تلاش در زندگی می‌شود. بدون آن میل به رسیدن به هدف از بین می رود. با شیوه های صحیح می توانید افزایش امید به زندگی را محقق کنید.

زندگی امروزه بسیار پیچیده تر و شلوغ‌تر از دهه های قبل شده است. از این رو، موانع زیاد نیز بر سر راه موفقیت انسان قرار گرفته اند. بنابراین، صرف داشتن هدف نمی تواند فرد را به موفقیت برساند. آنچه مهم است این است که نیرویی برای دستیابی به هدف باشد. این نیرو همان امید است. امید و امیدواری یک نگرش ذهنی و عاطفی است که بر کیفیت زندگی تمرکز داشته و شامل انتظار نتایج مثبت از تمام چالش ها و اتفاقات روزانه است. در تعریف دیگر، امید به معنای انجام فعالیت و امور زندگی با چشم انداز مثبت است. این مفهوم لزوما به معنای اجتناب یا نادیده گرفتن اتفاقات یا نتایج بد نیست، بلکه تلاش برای داشتن دید مثبت با علم به احتمال وجود موقعیت های بد بالقوه است. امید داشتن به زندگی یک احساس، میل و انتظار است که همه چیز در آینده به خوبی پیش خواهد رفت.

اهمیت امید به زندگی و نقش آن در سلامتی انسان

امید داشتن باعث می شود که افراد با مشکلات مقابله کنند و برای رسیدن به اهداف خود، استراتژی های مختلفی را امتحان کنند.

امید فقط یک حس خوب نیست؛ بلکه عاملی است که می تواند انسان را به سوی موفقیت و توسعه فردی هدایت کند. افراد امیدوار اهداف بزرگی برای یادگیری دارند؛ این مسئله باعث می شود همیشه پیشرفت‌های خود را بررسی و کنترل کنند تا مطمئن شوند در مسیر درستی قرار گرفته اند. طبق برخی پژوهش ها، اهدافی که به یادگیری مربوط هستند روی بخش بزرگی از زندگی انسان ها مانند فعالیت های علمی،هنری، ورزشی و حتی راه اندازی کسب و کار تاثیر می گذارند.

افرادی که در زندگی خود امید ندارند، کارهایی را انتخاب می کنند که چالش نداشته باشند و با این کار فرصت پیشرفت را از خود می گیرند. زمانی که در کارهای خود شکست می خورند نیز تمام روحیه خود را از دست می دهند و کار را نیمه‌تمام رها می‌کنند. افراد ناامید تصور می‌کنند توانایی کنترل محیط اطراف خود را ندارند و هیچ گاه به اهداف خود نمی‌رسند.

جالب است بدانید امید با افسردگی و استرس رابطه عکس دارد. هرچقدر افراد امید و انگیزه بیشتری در زندگی داشته باشند، میزان افسردگی و استرس در آن ها کاهش پیدا می کند.

امیدوار بودن و داشتن تفکرات امیدوارانه بر سیستم عصبی افراد تاثیر می گذارد. پژوهشگران معتقدند هرچه در بدن اتفاق می افتد بر ذهن نیز تاثیرگذار است و هرچه بر ذهن تاثیرگذار باشد، بر جسم نیز تاثیر می‌گذارد. به همین علت می گویند بیماران با امیدواری می توانند برخی بیماری های سخت مانند سرطان را درمان کنند و بهتر با بیماری خود کنار بیایند.

ویژگی افراد امیدوار به زندگی چیست؟

رضایت درونی از زندگی خود دارد. مهارت سازگاری با شرایط سخت و استرس را دارد.

دارای یک برنامه دقیق برای زندگی خود، همراه با اهداف مشخص است.

قابلیت سازگاری و تغییر استراتژی در شرایط سخت و شکست دارد.

زندگی شادو لذت بخشی دارد.

به دنبال راهکارهایی برای خروج از بحران است.

بین زندگی، استراحت، کار و سرگرمی تعادل برقرار می کند.

عزت نفس و اعتماد به نفس بالایی دارد.

تلاش می کند و فعالیت های مولد انجام می دهد.

راهکارهای افزایش امید به زندگی

• هدف داشته باشید:

امید مانند سوخت است. اما برای اینکه حرکت کنید باید مسیر مشخص باشد. بدون هدف یک کشتی سرگردان در دریایی طوفانی خواهید بود که باد شما را به هر سمتی خواهد برد. در نتیجه، به احتمال زیاد هیچ وقت به ساحل امن موفقیت  نخواهید رسید.

• افکارتان را تغییر دهید:

به گفتگوی درونی خود گوش دهید. آیا در طول روز بارها و بارها به شکست فکر می کنید؟ تصور می کنید آینده خوبی در انتظارتان نیست؟ این روند فکری باید در شما تغییر کند تا بتوانید نیروی حرکت کردن داشته باشید. از افرادی که امید شما را به ناامیدی و منفی گرایی تبدیل می کنند، دور شوید.

اگر اخبار منبع افسردگی و درماندگی شما هستند، از آنها دور شوید. شنیدن اخبار منفی باعث می شود که احساس کنید زندگی پوچ است و آینده خوبی در انتظارتان نیست. شنیدن خبر تظاهرات، جنگ، بیماری و تورم باعث می شود که نیازی به تلاش نبینید، زیرا قرار نیست زندگی روی خوشش را به شما نشان دهد.

• با افراد مثبت حرف بزنید:

این آدم ها حتی در بدترین حالت هم می توانند جنبه های زیبای زندگی و شرایطی را نشان دهند که باعث افزایش امید به زندگی در شما شود.

• قدردان باشید:

ممکن است ذهنتان فقط روی مسائل منفی متمرکز شده است که تا این از زندگی احساس ناامیدی می کنید. دیدگاه خود را تغییر دهید و به دنبال نشانه های مثبت در زندگی باشید.

چه چیزی در زندگی دارید که به خاطر آن قدردان خدا هستید؟ کدام عوامل می توانند محرک رشد و انگیزه تلاش برای شما باشند؟ در تاریک ترین زندگی نیز یک باریکه نور وجود دارد. به دنبال آن بگردید.

• آینده را مثبت تصور کنید:

فردا را چطور تصور می کنید؟ اگر فردای شما تیره و سیاه باشد، چه لزومی دارد برای رسیدن به آن عجله داشته باشید؟ فردا را آن طور که به شما می گویند یا برایتان تصویر کرده اند نبینید. شما باید خودتان این فردا را بسازید و این دقیقا همان طور ساخته می شود که تصور می کنید.

• انتظاراتتان را تعدیل کنید:

در این رویاپردازی بیش از حد اغراق نکنید. توانایی ها و امکانات  خود را بررسی کنید. در غیر این صورت، وقتی زمان مقایسه زندگی رویایی با زندگی واقعی می رسد، افسرده خواهید شد. اگر در یک خانه 80 متری مستاجر هستید، تصور داشتن یک پنت هاوس از شرایط شما خیلی دور است. شاید بهتر است به خرید یک خانه 50 متری فکر کنید. این برای شروع قابل دستیابی تر به نظر می رسد.

• تفریح و استراحت داشته باشید:

زندگی باید روی خوشش را به شما نشان دهد تا بتوانید احساس امیدواری به زندگی داشته باشید. با انجام کارهایی که باعث خوشحالی و لذت شما می شوند، حس بهتری به زندگی خواهید داشت. حتی اگر احساس افسردگی می کنید، همین امروز یک ورزش جدید، مهارت یا سرگرمی جدید پیدا کنید تا تاثیر آن را ببینید.

منتظر نباشید که اول افسردگی و ناامیدی شما درمان شود تا بعد به لذت و تفریح بپردازید. برعکس باید اول حس لذت را بچشید تا بتوانید از افسردگی دور شوید.

گروه سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد