کارگاه آموزشی توانمندسازی کارشناسان آموزش سلامت در خصوص نیازسنجی ومداخلات ارتقای سلامت برگزار شد.
اجرای برنامه نیازسنجی ومداخلات سلامت در استان
به گزارش روابط عمومی دانشگاه در تاریخ 8.3.1403 کارگاه آموزشی نیازسنجی ومداخلات ارتقای سلامت جهت کارشناسان آموزش سلامت شهرستانهای استان برگزار شد.
برنامه نیازسنجی سلامت نقش بسزایی در نظام تحول سلامت در حوزه بهداشت دارد و به عنوان رکن اساسی برنامه خود مراقبتی، زیربنای مشارکت مردم را در برنامه ریزی عملیاتی مشارکتی مهیا می سازد. در این برنامه اصول مراقبتهای اولیه بهداشت که 46سال پیش در نشست آلماتا اعلام گردید و تا بحال نظام سلامت کشور توفیق قابل ملاحظه ای در تحقق آنها نداشته، اجرایی گردیده و می توان در سایه عملیاتی شدن این برنامه، به پنج اصل " عدالت در سلامت"، " مشارکت مردمی"، " همکاری بین بخشی" حتی مهمتر از آن "همکاری درون بخشی" که یک معضل حاد نظام سلامت فعلی است، "بکارگیری تکنولوژی مناسب" و "ادغام یا جامعیت خدمات" دست یافت.
برای این برنامه، نام "نیازسنجی سلامت جامعه" انتخاب شده است بر اساس نیاز ها، علاوه بر مداخلات آموزشی در خصوص علل رفتاری، برای علل غیررفتاری به انضمام تعین کننده های اجتماعی سلامت نیز مداخله طراحی خواهد شد. در این برنامه، به نظرات مردم، ارایه دهندگان خدمت و برنامه ریزان با الگوی توافق سنج پرداخته و هر یک در جایگاه خود تحلیل می گردند. ضمنا برای اجرایی نمودن مداخلات غیررفتاری به انضمام تعین کننده های اجتماعی سلامت ، بایستی از ابتدای نیازسنجی، مسوولین محلی و معتمدین، در تیم نیازسنجی حضور داشته باشند.
برنامه نیازسنجی یک برنامه از پایین به بالاست و باید تسهیلاتی فراهم گردد تا صدای نیازهای سطوح محیطی به گوش برنامه ریزان برسد و با حذف ارایه خدمات موازی، چاره ای برای خلاء های خدمتی بیاندیشند یا به عبارتی "رفرم شبکه" را پی ریزی نمایند. مسلما جمع آوری نیازها و طبقه بندی آنها در سطوح مختلف شهرستان، دانشگاه و کشور، نیازمند یک وحدت رویه در ثبت آنهاست.
با توجه به رعایت ساختار شبکه، برنامه نیازسنجی و مداخلات ارتقای سلامت به تفکیک سطوح شبکه برنامه ریزی شده است. در این برنامه بدلیل طراحی مداخله در هر دو جنبه عوامل رفتاری و غیررفتاری در سطوح محیطی روستایی، در هر خانه بهداشت حداقل دو اولویت و در مناطق شهری، بدلیل معضلات بسیار زیاد اجرایی و پیچیدگی نیازهای این مناطق، در هر مرکز خدمات جامع سلامت حداقل یک اولویت در نظر گرفته شده است. بدیهی است در خصوص مداخلات آموزشی می تواند برای سایر اولویت ها با نظر مر کز بهداشت شهرستان برنامه ریزی انجام شود. وجه تمایز این برنامه از برنامه پیشین، تعیین اولویت های سطوح بالاتر بر اساس فهرست نیازهای سطوح محیطی است. در این مرحله نیازهایی که فراوانی
بیشتری دارد جزو اولویت های سطوح بالاتر قرار می گیرد. از دیگر ویژگی های این برنامه این است سه راس مردم، مسئولین و معتمدین محلی و تیم سلامت در این برنامه در کنار هم و با هم نیازهای سلامت محله/ روستا را تعیین می نمایند. سپس با تاکید بر ظرفیت های محلی، جلب مشارکت مردم، همکاری مسئولین و معتمدین محلی و تسهیلگری تیم سلامت، مداخلات ارتقاء سلامت مناسب را برای برآورده ساختن نیازهای سلامت، طراحی، اجرا و ارزشیابی می کنند. این روش علاوه بر رفع نیازهای سلامت جامعه در سطح محلی/ روستا، منجر به توانمندسازی جوامع برای ارتقاء سلامت، خواهد شد. لازم به ذکر است بخشی از نیازهای سلامت احصا شده که در هر سطح امکان مداخله ندارند به سطوح بالاتر ارجاع داده می شوند. تقویم اجرایی برنامه نیازسنجی حداکثر 3ماه پیش بینی شده و به دلیل زمان برای مداخلات در خصوص علل غیررفتاری، فواصل اجرای هر دوره نیازسنجی دو سال است.