به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشتی، دکتر مجید شایسته معاون بهداشتی از آغاز  بسیج ملی غربالگری و بیماریابی دیابت و فشارخون بالا در خراسان جنوبی همزمان با سراسر کشور خبرداد. دکتر مجید شایسته افزود یکی از مه م­ترین نمادهای پیشرفت هر کشوری، بهبود شاخص ­های مربوط به سلامت است. از بهترین و منطقی‌ترین راه­های ارتقاء سطح سلامت، پیشگیری از بیماری است. بیماری های غیرواگیر مهم ترین معضل نظام سلامت در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله کشور ما محسوب می شوند. چهار بیماری غیرواگیر اصلی، شامل بیماریهای قلبی-عروقی (حملات قلبی و سکته مغزی)، سرطانها، بیماری های مزمن ریوی (بیماری مزمن انسدادی ریه و آسم) و دیابت می باشند. در حال حاضر، بیماری های غیرواگیر به شکلی نامتناسب، کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط را تحت تأثیر قرار داده و نزدیک به سه چهارم از مرگ های ناشی از بیماری های غیرواگیر (سالانه ۲٨ میلیون مرگ) در این کشورها رخ می دهد؛ به طوری که بیماری های قلبی-عروقی، بیشترین میزان مرگ و میر مرتبط با بیماری های غیرواگیر در جهان را موجب می شوند و بیش از ۲٠ میلیون نفر در سال به واسطه این بیماری ها می میرند.

چهار عامل کم تحرکی، تغذیه ناسالم، مصرف الکل و دخانیات، مهم ترین عوامل خطر برای ابتلا به بیماریهای دیابت، پرفشاری خون، سرطان و بیماری های مزمن تنفسی از گروه بیماری های غیرواگیر محسوب می شوند. به همین دلیل، سازمان جهانی بهداشت کنترل این بیماری ها و عوامل زمینه ساز آنها را به عنوان هدف اصلی برای کاهش ٣٣ درصد مرگ ومیر ناشی از بیماری های غیرواگیر تا سال ١٤٠۹ تعیین کرده است.

دیابت و پرفشاری خون با این که در سطح اول پیشگیری اهمیت می­یابند و روش­های سالم زندگی (سبک زندگی سالم) تا حد زیادی از بروز آن­ها پیشگیری می­کند، اما به عنوان بیماری­ خاموش در جامعه گسترش یافته و به عنوان ام­ الامراض مطرحند و عاملی برای بسیاری از بیماری­ های خطرناک و تهدیدکننده سلامت مردم می­باشند. این دو بیماری به همراه عوارض بسیار شایعی که ایجاد میکنند - همچون حملات قلبی، سکته­ های مغزی و نارسایی پیشرفته کلیه و دیالیز و قطع عضو - هزینه­ های سنگینی را به بیماران، خانواده­ ها، جامعه و دولت تحمیل می­کند. از طرفی مشخص شده که پیشگیری سطح دوم یعنی شناسایی و پیگیری به موقع مبتلایان به این دو بیماری، می­ تواند روند پیشرفت آن را کند کرده و زندگی هزاران نفر را و تعداد بیشتری از خانواده­ ها را نجات داده و در هزینه ­های مربوط به سلامت صرفه­ جویی نماید.

در راستای سیاستهای معاونت بهداشت، معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند از آبان ماه 1402 با مشارکت و تعامل کلیه شبکه های بهداشت ودرمان  استان ومرکز بهداشت بیرجند با هدف افزایش پوشش شناسایی، مراقبت و کنترل بیماران و همچنین افزایش آگاهی جامعه در برنامه سلامت خانواده، «پویش ملی سلامت» از ۲۰ آبانماه تا ۱۵ دیماه سال ۱۴۰۲ را به اجراء خواهد گذاشت. در این بررسی به غربالگری و گردآوری، پردازش و تحلیل داده‌های مهم‌ترین عامل خطر دیابت و فشارخون بالا پرداخته می‌شود.

در این پویش، تکمیل پرونده سلامت الکترونیک و غربالگری بیماریهای غیرواگیر که در فاز اول بیماریهای پرفشاری خون و دیابت میباشد، مد نظر است. مقرر میشود که در مناطق روستایی، شهرهای با جمعیت کمتر از ۲٠ هزار نفر، شهر قاین به عنوان  شهر مجری برنامه سلامت خانواده و جمعیت ١٨ سال و بالاتر زیر پوشش، به صورت فعال بررسی شده و در سایر مناطق، با فراخوان افراد به پایگاه های سلامت و مراکز خدمات جامع سلامت و همچنین راه اندازی تیم های سیار برای غربالگری در ادارات، سازمان ها و بخش خصوصی، همراه با استقرار ایستگاه های موقت ثابت یا سیار غربالگری دیابت و پرفشاری خون انجام خواهد شد. انجام آزمایش قندخون، در آزمایشگاه یا توسط دستگاههای خودپایشی قند خون، تنها در محل پایگاه یا مرکز خدمات جامع سلامت و یا سایر واحدهای ارایه خدمات بهداشتی و درمانی انجام خواهد شد.

انتظار می رود در بازه زمانی مشخص شده، ۱۰۰ درصد جمعیت مناطق روستایی، شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و شهر قاین (فاز اول) برنامه سلامت خانواده و حداقل ۷۰ درصد جمعیت هدف در سایر مناطق، غربالگری شوند.