به مناسبت هفته سلامت روان (24-18 مهرماه)

«سلامت روان مسئولیت فردی و اجتماعی همه ماست»

پیام اولین روز هفته:

تأثیر متقابل افکار و احساسات در سلامت روان

سال‌هاست اکثر ما ایرانیان با مناجات «حول حالنا الی احسن الحال» به استقبال سال جدید می‌رویم یعنی به عنوان اولین خواسته در سال نو از خداوند مهربان می‌خواهیم که حال ما را نیکو گرداند. در مورد اهمیت تفکر و ارتباط آن با احساس، رفتار و به طور کلی زندگی پژوهش‌های زیادی انجام شده و ثابت گردیده که احوال انسان نتیجه شناخت و تفکرات اوست. به طور خلاصه می‌توان گفت حال بد مساویست با اندیشه بد و حال خوب برابر است با اندیشه خوب، مثبت و درست.

اگر انسان از تمامی نعمات زندگی برخوردار باشد ولی احساس خوبی نداشته باشد، از مهم‌ترین موهبت زندگی محروم مانده در حالی که با دارا بودن حال خوب و احساسات مثبت علی‌رغم برخورداری از کمترین امکانات می‌تواند زندگی رضایت‌بخشی داشته باشد. بنابراین توجه به اندیشه‌های ناخودآگاه، تفکرات منفی و خطاهای شناخت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا انسان همانطور که فکر می‌کند احساس می‌نماید و می‌تواند با در اختیار گرفتن تفکرات خویش از حال منفی و ناسالم به حال مثبت و سالم برسد. به عبارت دیگر تفکرات منفی و خطاهای شناخت از مهم‌ترین عوامل ایجادکننده مشکلات روانی-اجتماعی به شمار می‌روند که با شناسایی و اصلاح آن‌ها می‌توان به شادابی رسید.

ده خطای مهم ذهن که به منظور دستیابی به حال خوب و سلامت روان بایستی در جهت رفع آن‌ها بکوشیم عبارتند از:

1. تفکر همه یا هیچ: با مسائل به صورت مطلق برخورد می‌کنیم و همه‌چیز را سیاه یا سفید می‌بینیم.

2. تعمیم مبالغه‌آمیز: هر واقعه منفی را شکستی همیشگی می‌پنداریم.

3. فیلتر منفی: به جنبه‌های منفی می‌اندیشیم و از کنار جنبه‌های مثبت بی‌تفاوت عبور می‌کنیم.

4. بی‌توجهی به امور مثبت: اصرار داریم که موفقیت‌هایمان بی‌ارزش هستند.

5. نتیجه‌گیری شتابزده شامل:

الف) ذهن‌خوانی: بدون دلیل واکنش دیگران را منفی می‌پنداریم.

ب) پیشگویی: بی‌دلیل پیش‌بینی منفی می‌کنیم.

6. درشت‌نمایی: اهمیت وقایع را به صورت نامتناسب ارزیابی می‌کنیم.

7. استدلال احساسی: با توجه به احساس خود نتیجه‌گیری می‌نماییم.

8. استفاده از عبارات «باید»دار: با کلمات باید یا نباید از خود و دیگران انتقاد می‌کنیم.

9. برچسب زدن: خطاها را به حساب شخصیت خود می‌گذاریم.

10. شخصی‌سازی و سرزنش: تمامی تقصیرات را به گردن گرفته و خود را به خاطر کاری که مسئول آن نبوده‌ایم سرزنش می‌نماییم.

گروه سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد